Hititler, Anadolu’nun en eski medeniyetlerinden biridir (M.Ö. 1650 – 1200). Onların dini hayatı çok tanrılı inanç sistemine dayanıyordu. Başkent Hattuşa’da (günümüz Çorum/Boğazköy) yüzlerce tapınak ve kutsal alan bulunmaktaydı. Dolayısıyla Hititlerde dualar; tanrılara yakarış, kurban ve törenlerle birlikte yapılırdı.
Hititlerde Dua Anlayışı
- Çoktanrıcılık: “Bin Tanrılı Halk” olarak bilinirlerdi. Gök tanrısı, fırtına tanrısı, güneş tanrıçası ve doğa ruhlarına dua ederlerdi.
- Ritüeller: Dualar genellikle kurban, içki sunumu, ekmek ve yiyecek takdimleriyle yapılırdı.
- Amaç: Savaşta zafer, bereketli hasat, salgın hastalıklardan korunma, yağmur yağdırma ve adaletin sağlanmasıydı.
Hititçe Bir Dua Metni (Çeviri)
Hitit tabletlerinde geçen dua örneklerinden biri şöyledir:
“Ey Fırtına Tanrısı! Sen göklerin kralısın. Sana yakarıyoruz, bize yağmur ver, tarlalarımıza bereket indir. Bizi düşmanlarımızdan koru, krallığımıza adalet ver.”
Başka bir metinde ise:
“Ey Güneş Tanrıçası! Sen göklerin ve yeryüzünün ışığısın. Gözlerini üzerimizden ayırma. Kullarını kötülükten ve hastalıktan kurtar.”
Hitit Dualarının Özellikleri
- Samimi ve yalvarıcıdır: Toplumun günlük ihtiyaçlarını dile getirir.
- Topluluk adına yapılır: Sadece birey değil, bütün halk adına okunurdu.
- Yazılıdır: Çivi yazısıyla kil tabletlere geçirilmiştir. Bu sayede günümüze ulaşmıştır.
- Törensel bağlamda okunurdu: Rahip veya kral dua eder, halk iştirak ederdi.
Günümüzde Önemi
- Bu dualar, Anadolu’nun dini tarihini anlamak açısından çok değerlidir.
- Günümüzde Hitit duaları, tarihî ve kültürel miras olarak incelenmektedir.
- İncil ve Tevrat’taki bazı eski dualarla benzerlikleri dikkat çekmektedir.